Για δύο εβδομάδες, η Γροιλανδία βρέθηκε στο επίκεντρο της συζήτησης λόγω ενός ντοκιμαντέρ που αποκαλύπτει τις σκοτεινές πτυχές της αποικιοκρατίας, το οποίο μάλιστα προκάλεσε τόσο μεγάλο ενδιαφέρον που ο παραγωγός Μίκαελ Μπέβορτ σχολίασε ότι «ήταν πιο μεγάλο και από τον Τραμπ».
Το ντοκιμαντέρ με τίτλο «Λευκός χρυσός της Γροιλανδίας» (Grønlands hvide guld) έχει διάρκεια 55 λεπτών και προβλήθηκε από τη δημόσια ραδιοτηλεόραση της Δανίας (DR). Σχολιάζει την εκμετάλλευση του ορυχείου κρυολίτη στην πόλη Ιβιτούτ της νότιας Γροιλανδίας, υπολογίζοντας ότι τα κέρδη για το δανικό κράτος ξεπέρασαν τα 400 δισεκατομμύρια κορώνες, ή περίπου 46 δισεκατομμύρια λίρες.
Η επίδραση του ντοκιμαντέρ στη Γροιλανδία ήταν άμεση. Σε μια περίοδο εκλογών, η οργή που προκάλεσε επηρέασε σημαντικά την κοινή γνώμη, με ποσοστό άνω του 30% σε σχετική δημοσκόπηση να δηλώνει ότι το ντοκιμαντέρ επηρέασε την ψήφο τους.
Η παρουσίαση της ιστορίας από έναν δημόσιο θεσμό όπως η DR επιβεβαίωσε τις αφηγήσεις που είχαν μοιραστεί πολλοί κάτοικοι της Γροιλανδίας για τα γεγονότα στην Ιβιτούτ, τα οποία είχαν παραμείνει για χρόνια στην αφάνεια από τον επίσημο δημόσιο λόγο.
Στην πρωτεύουσα Νουούκ, το ντοκιμαντέρ ερμηνεύτηκε ως πολιτικός σεισμός, με τον πρωθυπουργό Μούτε Μ. Έγκεδε να δηλώνει ότι η Δανία έχει αποκομίσει τουλάχιστον 400 δισεκατομμύρια κορώνες από ένα μόνο ορυχείο.
Ωστόσο, στη Δανία, η αρχική αποδοχή του ντοκιμαντέρ αντικαταστάθηκε γρήγορα από σφοδρή αντίδραση. Οι επικρίσεις εστιάστηκαν κυρίως στον υπολογισμό των 400 δισεκατομμυρίων κορωνών, με τον οικονομολόγο Τόρμπεν Άντερσεν να επισημαίνει ότι αφορά τον συνολικό τζίρο και όχι το καθαρό κέρδος. Παρ’ όλα αυτά, το ντοκιμαντέρ διευκρινίζει ότι ο αριθμός αφορά τον συνολικό κύκλο εργασιών από το 1854 και βασίζεται σε αρχειακά λογιστικά βιβλία, τονίζοντας ότι τα περισσότερα έξοδα καταγράφηκαν στη Δανία.
Η DR υπερασπίστηκε το ντοκιμαντέρ για 10 ημέρες, παρά τις επιθέσεις, ακόμα και όταν ο υπουργός Πολιτισμού της Δανίας το χαρακτήρισε «κακή δημοσιογραφία». Ο διευθυντής ειδήσεων Σάντι Φρεντς υποστήριξε ότι δεν υπήρξαν παραβιάσεις δεοντολογίας ή ουσιαστικά σφάλματα.
Ωστόσο, τελικά, η DR ανακοίνωσε την απόσυρση και «αποδημοσίευση» του ντοκιμαντέρ, ενώ παραιτήθηκε και ο αρχισυντάκτης ειδήσεων Θόλμας Φάλμπε, με επίσημη αιτιολογία ένα ανακριβές γραφικό διάγραμμα για τις πωλήσεις του κρυολίτη.
Ο παραγωγός Μπέβορτ εκτίμησε ότι η απόσυρση έχει πολιτικά κίνητρα. «Δεν αφορά την ταινία. Κυνηγούν τη DR», δήλωσε χαρακτηριστικά. Ο αρχισυντάκτης της εφημερίδας Information, Ρούνε Λίκκεμπεργκ, συμφώνησε ότι πρόκειται για μια κακή στρατηγική αυτοπροστασίας από τη DR.
Η απόφαση αυτή χαρακτηρίστηκε ως «τραγικό λάθος», καθώς το φιλμ είχε ήδη ενταχθεί στον δημόσιο διάλογο και η απουσία του αποδυναμώνει τη διαφάνεια και τον πλουραλισμό.
