Η περιοχή του λαιμού είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη και επιπλέον επιτελεί καθημερινά πολλές κινήσεις, οι οποίες μπορεί να προκαλέσουν σημάδια γήρανσης. Επιπλέον, είναι γνωστό πως τα τελευταία χρόνια, η καθιστική ζωή και η πολύωρη ενασχόληση με το κινητό τηλέφωνο συμβάλλουν στη δημιουργία οριζόντιων ή κάθετων λεπτών γραμμών και ρυτίδων.

Η επιδερμίδα του λαιμού είναι 2 με 3 φορές πιο λεπτή, σε σχέση με αυτή του προσώπου, και για αυτό πολλές φορές εμφανίζει σημάδια γήρανσης νωρίτερα. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το δέρμα του λαιμού έχει λιγότερους σμηγματογόνους αδένες σε σχέση με αυτό του προσώπου, με αποτέλεσμα να ξεραίνεται και να αφυδατώνεται πιο εύκολα.

Tips για νεανική όψη

Για αυτό το λόγο, υπάρχουν πλέον στοχευμένες συμβουλές περιποίησης για την περιοχή του λαιμού, ώστε να διατηρηθεί η νεανική όψη του. Οι ειδικοί προτείνουν πως θα ήταν καλό να σκεφτόμαστε πως ο λαιμός μας είναι μία συνέχεια του προσώπου μας και χρειάζεται εντατική φροντίδα. 

1. Επιλέξτε τα κατάλληλα προϊόντα

Είναι σημαντικό να αναζητήσετε εξειδικευμένα προϊόντα για την περιποίηση του λαιμού, τα οποία ανταποκρίνονται στις ανάγκες σας. Υπάρχουν διαφορετικές μορφές (με υφή κρέμας ή gel), καθώς και δραστικά συστατικά για να επιλέξετε αυτά που σας ταιριάζουν. Σε κάποιες φόρμουλες προϊόντων για την περιοχή του λαιμού και του ντεκολτέ υπάρχουν τα συστατικά υαλουρονικό οξύ και πεπτίδια, τα οποία είναι ιδιαίτερα γνωστά σε αντιγηραντικά προϊόντα και βελτιώνουν την υφή της επιδερμίδας. Εντάξτε τα προϊόντα περιποίησης του λαιμού στην καθημερινή ρουτίνα ομορφιάς σας, ώστε να έχετε μία πιο ολοκληρωμένη περιποίηση και νεανική όψη.

2. Φορέστε αντηλιακό

Η αντηλιακή προστασία είναι απαραίτητη όλο το χρόνο και στην περιοχή του λαιμού, η οποία συχνά παραλείπεται. Χρησιμοποιήστε το αντηλιακό του προσώπου σας και στην περιοχή του λαιμού και επιλέξτε υψηλό δείκτη προστασίας, καθώς πρόκειται για μία ιδιαίτερα ευαίσθητη περιοχή.

3. Μην ξεχνάτε το πίσω μέρος του λαιμού

Συχνά στην περιποίηση της επιδερμίδας του λαιμού, εστιάζουμε μόνο στην περιοχή ακριβώς κάτω από το πρόσωπο. Παρόλα αυτά, είναι σημαντικό να δώσετε έμφαση και στο πίσω μέρος του λαιμού, καθώς εμφανίζει τις ίδιες ανάγκες περιποίησης. Αυτό αφορά  τον καθαρισμό της επιδερμίδας, την ενυδάτωση και την αντηλιακή προστασία.

4. Αποφύγετε τα απολεπιστικά προϊόντα

Καθώς η περιοχή του λαιμού και του ντεκολτέ είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη, θα πρέπει να χρησιμοποιείτε ήπια καθαριστικά προϊόντα για να αποφευχθούν οι ερεθισμοί και όχι  προϊόντα με έντονη απολεπιστική δράση. 

5. Αποκτήστε σωστή στάση στη χρήση των ηλεκτρονικών συσκευών

Η στάση του σώματός μας αποτελεί πολύ σημαντικό παράγοντα, στον σχηματισμό λεπτών γραμμών και ρυτίδων στην περιοχή του λαιμού. Είναι σημαντικό να υπάρχει σωστή στάση τόσο στη χρήση του κινητού τηλεφώνου, όσο και στη χρήση υπολογιστή ή tablet χωρίς να επιβαρύνεται το σώμα με σκύψιμο. 

6. Μη χρησιμοποιείτε αρώματα, κατά την έκθεση στον ήλιο

Πολλές κολώνιες και αρώματα περιέχουν στη σύνθεσή τους οινόπνευμα, το οποίο συστήνεται να αποφεύγεται πριν την έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία. Το οινόπνευμα μπορεί να συμβάλλει στο σχηματισμό κηλίδων ή πανάδων στην επιδερμίδα, σε συνδυασμό με τον ήλιο, γι’ αυτό θα ήταν καλό τις ηλιόλουστες ημέρες να μην επιλέξετε να φορέσετε το αγαπημένο σας άρωμα.

7. Μην παραλείπετε το ντεμακιγιάζ 

Χρησιμοποιήστε προϊόντα καθαρισμού και στο λαιμό σας, σε περίπτωση που βάφεστε για να καλύψετε κάποιες ατέλειες που ενδεχομένως υπάρχουν στην περιοχή αυτή. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να εφαρμόζετε τη ρουτίνα του ντεμακιγιάζ σας και στο λαιμό, ώστε να μην υπάρχουν υπολείμματα μακιγιάζ.

 

ΛΙΛΑ ΑΜΑΝΑΤΙΔΟΥ

Φωτογήρανση είναι η πρόωρη γήρανση του δέρματος που προκαλείται από την επανειλημμένη έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία (UV), κυρίως από τον ήλιο αλλά και από τεχνητές πηγές όπως το σολάριουμ.

Εμφανίζεται στα πιο ορατά μέρη του σώματος, το πρόσωπο, το λαιμό και τα χέρια ενώ στις γυναίκες μια άλλη περιοχή είναι το εκτεθειμένο άνω στήθος. Τα χείλη μπορούν επίσης να εμφανίσουν σημάδια υπερβολικής βλάβης από τον ήλιο. Mε τη συνεχή έκθεση στην UV για αρκετά χρόνια, οι ρυτίδες γύρω από τα μάτια και το στόμα αυξάνονται σε αριθμό και γίνονται βαθιές πτυχές.

Τα σημάδια της φωτογήρανσης 

Η φωτογήρανση εμφανίζεται ως:

• Ρυτίδες, απώλεια όγκου, χαλάρωση και αγγειακές διαταραχές.
• Αραχνοειδείς φλέβες στη μύτη, τα μάγουλα και το λαιμό.
• Διάφορα χρωματισμένα σημεία, όπως φακίδες και ανομοιόμορφο χρώμα δέρματος.
• Γενική απώλεια τόνου του δέρματος.
• Κόκκινα, φολιδωτά σημεία που ονομάζονται ακτινικές κερατόζες (γιατί σχετίζονται με τον ήλιο).

Η υπεριώδης ακτινοβολία

Η UV αποτελείται ουσιαστικά από τις ακτίνες UVA (320-400 nm) και τις ακτίνες UVB (290-320 nm). Σε γενικές γραμμές, η UVB θεωρείται ότι προκαλεί έγκαυμα ενώ η UVA γερνά το δέρμα αλλά υπάρχει σημαντική ανακάλυψη στη ζημιά που προκαλούν οι δύο κατηγορίες.

Η UVB διεισδύει μόνο στην επιδερμίδα, την εξωτερική στρώση του δέρματος. Δεν βλάπτει τα αγγεία διότι αυτά δεν υπάρχουν στην επιδερμίδα αλλά βλάπτει άμεσα το DNA των επιφανειακών κυττάρων. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε πρώιμα σημάδια φωτογήρανσης και με την πάροδο του χρόνου μπορεί να αναπτυχθούν προκαρκινικά κύτταρα και καρκίνοι που ξεκινούν από την επιδερμίδα, όπως το μελάνωμα. Δεν διεισδύει από τα τζάμια των παραθύρων και ένα μέρος της φιλτράρεται από τα σύννεφα.

Η UVA, ενώ ενοχοποιείται για λιγότερο επικίνδυνους καρκίνους του δέρματος, καταστρέφει επίσης την επιδερμίδα και διεισδύει βαθύτερα στο δέρμα. Βλάπτει όχι μόνο τα επιδερμικά κύτταρα αλλά το κολλαγόνο και την ελαστίνη που συνθέτουν τη δομή του χορίου και διατηρούν την ελαστικότητα του δέρματος. Βλάπτει και τα αιμοφόρα αγγεία. Η UVA είναι αυτή που ευθύνεται περισσότερο για τη φωτογήρανση επειδή διεισδύει πιο βαθιά στο δέρμα [1]. Διεισδύει επίσης από τα τζάμια και τα σύννεφα και είναι 10-100 φορές πιο άφθονη στο ηλιακό φως από τη UVB, ανάλογα με την εποχή και την ώρα της ημέρας. Ένας από τους κύριους τρόπους δράσης της UVA είναι η δημιουργία οξειδωτικού στρες που κάνει έμμεση ζημιά και στο DNA. Με τη συνεχή έκθεση στη UVA -ακόμα και πίσω από το παράθυρο του αυτοκινήτου- το μέγεθος της στιβάδας του δέρματος μειώνεται όπως και η ελαστικότητα της επιδερμίδας.

Για το εκτεθειμένο στον ήλιο δέρμα, έως και το 90% της γήρανσης οφείλεται στην υπεριώδη ακτινοβολία. Συγκρίνετε το δέρμα σας σε μια περιοχή που σπάνια εκτίθεται στον ήλιο με τα χέρια σας και θα δείτε τη διαφορά στον τόνο, το χρώμα και την υφή. Τα άτομα με ανοιχτόχρωμο δέρμα διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο, ωστόσο, η φωτογήρανση μπορεί να αποφευχθεί με καλές συνήθειες προστασίας από τον ήλιο.

Πώς μπορώ να αποτρέψω τη φωτογήρανση;

• Προστατέψτε το δέρμα σας όσο καλύτερα μπορείτε ενώ βρίσκεστε έξω, ειδικά μεταξύ 11 π.μ. και 3 μ.μ. όταν οι ακτίνες UV του ήλιου είναι ισχυρότερες. Αναζητήστε σκιά όποτε είναι δυνατόν.
• Φορέστε ρούχα που καλύπτουν όσο το δυνατόν περισσότερο το δέρμα σας, καπέλο και γυαλιά. Η έκθεση στον ήλιο μπορεί να οδηγήσει σε πολλές παθήσεις των ματιών, όπως είναι ο καταρράκτης. Οι φακοί επαφής μπορούν επίσης να παρέχουν φωτοπροστασία για τον οφθαλμικό φακό [2].
• Βάζετε καθημερινά αντηλιακό και όχι μόνο σε περιόδους σημαντικής έκθεσης στον ήλιο. Το αντηλιακό είναι μια από τις καλύτερες αντιρυτιδικές κρέμες.
• Για καλύτερη φωτοπροστασία βάζετε αντηλιακό ευρέος φάσματος (ελάχιστο SPF 30) που προστατεύει από τις UVB και UVA. Εφαρμόστε ξανά μετά από κολύμπι ή έντονη άσκηση. Προστατέψτε καλά το πρόσωπο, τα αυτιά, το λαιμό και τα χέρια. Αυτές οι περιοχές εκτίθενται περισσότερο και παρουσιάζουν πρώτες τις ζημιές. Οι γυναίκες πρέπει να περιλαμβάνουν και το εκτεθειμένο άνω στήθος. Τα χείλη είναι επίσης επιρρεπή στη φωτογήρανση.
• Χρησιμοποιήστε καλλυντικά όπως ενυδατική κρέμα, κραγιόν, κρέμα χεριών και λοσιόν σώματος που περιέχουν SPF 30. Αυτά πρέπει να χρησιμοποιούνται επιπλέον του αντηλιακού ευρέος φάσματος.
• Αποφύγετε το τεχνητό μαύρισμα στους εσωτερικούς χώρους.

 

ΡΙΤΑ ΓΚΑΤΖΟΥΛΗ

BSc, Φαρμακοποιός, απόφοιτος Φαρμακευτικής Σχολής ΑΠΘ.

Υπάρχουν στην αγορά περίπου 300 αιθέρια έλαια και το καθένα τους μπορεί να περιέχει έως και 200 διαφορετικές χημικές ενώσεις. Οι ενώσεις αυτές πέρα από το ότι μπορούν να εισέλθουν στον οργανισμό μέσω της εισπνοής έχουν την δυνατότητα να διαπερνούν το δέρμα (ακόμα και χωρίς το μασάζ). Βελτιώνουν τη ψυχική μας κατάστασή, μειώνουν το στρες, έχουν αναλγητικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες και ακόμα αντιγηραντική δράση στο δέρμα μας.

Ποια είναι τα καλύτερα αντιγηραντικά αιθέρια έλαια;

Παρακάτω παρουσιάζονται πέντε κορυφαία αντιγηραντικά αιθέρια έλαια, σύμφωνα με την επιστημονική έρευνα.

1. Τζοτζόμπα

Το έλαιο τζοτζόμπα μοιάζει με το ανθρώπινο σμήγμα περιέχοντας πολλά ευεργετικά συστατικά, όπως βιταμίνη Ε, βιταμίνες Β, πυρίτιο, χρώμιο, χαλκό, ιώδιο και ψευδάργυρο. Θεωρείται ένα από τα καλύτερα έλαια για τη μείωση των ρυτίδων. Μια ανασκόπηση υποδηλώνει ότι το τζοτζόμπα έχει αντιφλεγμονώδη δράση και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε μια ποικιλία δερματικών παθήσεων καθώς και για την επούλωση των πληγών. Μεγαλώνοντας, οι σμηγματογόνοι αδένες μας παράγουν λιγότερο σμήγμα. Το τζοτζόμπα δεν κλείνει τους πόρους και μπορεί να βοηθήσει τα άτομα που έχουν ξηρό και λεπτό δέρμα. Μια εργαστηριακή μελέτη έδειξε ότι βοηθάει στη σύνθεση του κολλαγόνου [1]. Περιλαμβάνεται σε καλλυντικά, αντηλιακά και ενυδατικά προϊόντα [2].

2. Εκχύλισμα ροδιού 

Το έλαιο αυτό παράγεται από τους σπόρους του ροδιού που πιέζονται εν ψυχρώ για να απελευθερώσουν ένα έλαιο με φρουτώδες άρωμα. Το εκχύλισμα ροδιού είναι εξαιρετικό λιπαντικό και μια πιθανή θεραπεία για το δέρμα. Τα ρόδια σχετίζονται με την αντιγήρανση και η πιο ισχυρή μορφή τους είναι το έλαιό τους. Το εκχύλισμα περιέχει  αντιοξειδωτικά που καταπολεμούν τις βλάβες του εκζέματος και της ψωρίασης, ενώ προωθούν την αναγέννηση του δέρματος. Το σκούρο κόκκινο χρώμα του ελαίου οφείλεται στην παρουσία φλαβονοειδών. Το έλαιο του ροδιού προστατεύει το δέρμα από τις βλάβες που προκαλεί ο ήλιος -είναι  φυσικό αντηλιακό με SPF (Sun Pretection Factor) 8. Χρησιμοποιείται στην παραγωγή καλλυντικών λόγω των αντιγηραντικών ιδιοτήτων του.

3. Έλαιο λεβάντας

Η λεβάντα θεωρείται ένα από τα πιο αποτελεσματικά ιατρικά φυτά για την αντιμετώπιση της φλεγμονής, της κατάθλιψης, του στρες και του πονοκεφάλου. Το έλαιο της λεβάντας είναι γνωστό για την επούλωση των πληγών και των εγκαυμάτων, αλλά είναι επίσης εξαιρετικό για την καταπολέμηση των σημαδιών της γήρανσης. Τα αντιοξειδωτικά είναι απαραίτητα για να καταπολεμηθούν οι βλάβες που προκαλούν οι ελεύθερες ρίζες στο δέρμα μας και σύμφωνα με μια μελέτη που έγινε σε ποντίκια, η εισπνοή αιθέριου ελαίου λεβάντας βοηθά στην παραγωγή τριών ισχυρών αντιοξειδωτικών του σώματός, της γλουταθειόνης, της καταλάσης και της υπεροξειδικής δισμουτάσης [3].

4. Λιβανέλαιο

Το άρωμα του λιβανιού ηρεμεί το νευρικό σύστημα και μειώνει τους καρδιακούς παλμούς, συνεπώς δεν είναι τυχαίο ότι χρησιμοποιείται από την εκκλησία. Είναι όμως και ένα από τα πιο κοινά αιθέρια έλαια παγκοσμίως. Έχει αντισηπτική δράση και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να μειώσει τις κηλίδες της ακμής, τους μεγάλους πόρους και τις ρυτίδες. Μια μελέτη διαπίστωσε ότι το αιθέριο έλαιο του λιβανιού μπορεί να βοηθήσει στη μείωση ή την πρόληψη των κηλίδων του δέρματος που οφείλονται στον ήλιο [4].

5. Τριανταφυλλέλαιο

Το έλαιο του τριαντάφυλλου μειώνει τον πόνο και το άγχος [5]. Αλλά μπορεί να είναι επίσης χρήσιμο στην ανανέωση των κυττάρων του δέρματος, μια σημαντική διαδικασία για την πρόληψη της θαμπής επιδερμίδας. Στην Αγιουρβέδα, τα ροδοπέταλα χρησιμοποιούνται για τοπική χρήση στο δέρμα. Ανακουφίζει από την ξηρότητα, τα εξανθήματα και τις φλεγμονές. Το εκχύλισμα τριαντάφυλλου έχει ισχυρές αντιβακτηριακές και αντιοξειδωτικές ιδιότητες που καταπολεμούν τις δερματικές λοιμώξεις. Ειδικότερα, το έλαιο της άγριας τριανταφυλλιάς είναι ένα συμπυκνωμένο αντιγηραντικό και μια πλούσια πηγή βιταμίνης C.

Πώς να τα χρησιμοποιήσετε

Θα πρέπει να αραιώσετε το επιλεγμένο αιθέριο έλαιο με κάποιο φυτικό έλαιο βάσης, προτού το εφαρμόσετε στο δέρμα σας.

Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ξεχωριστό μπουκάλι για ανάμιξη ή μπορείτε να προσθέσετε μερικές σταγόνες στο μπουκάλι που περιέχεται το φυτικό έλαιο βάσης καλλυντικών. Ένας καλός κανόνας είναι να προσθέσετε περίπου 10 σταγόνες αιθέριου ελαίου ανά 1/2 ουγγιά του ελαίου βάσης. Επίσης, μόλις ολοκληρώσετε τη διαδικασία ανάμιξης προτείνεται ένα τεστ αλλεργίας (patch test), δηλαδή μια δοκιμή στην επιδερμίδα ώστε να προσδιοριστεί αν το μείγμα προκαλεί αλλεργική αντίδραση του δέρματος.

Για να κάνετε το τεστ αλλεργίας, εφαρμόστε μια ποσότητα σε μια μικρή περιοχή του δέρματος, για παράδειγμα το εσωτερικό του αγκώνα σας. Εάν παρατηρήσετε οποιαδήποτε αντίδραση εντός 24 ωρών, ενδέχεται να χρειαστεί να διακόψετε τη χρήση του μείγματος ή να προσθέσετε λιγότερες σταγόνες από τα αιθέρια έλαια στο μείγμα.

Για πιο αποτελεσματική αντιγηραντική δράση, συνίσταται χρήση των αιθέριων ελαίων δύο φορές την ημέρα. Ανάλογα με το αιθέριο έλαιο που θα προτιμήσετε, μπορείτε να προσθέσετε μερικές σταγόνες στην αντιγηραντική σας κρέμα για μέγιστα αποτελέσματα.

 

ΡΙΤΑ ΓΚΑΤΖΟΥΛΗ

BSc, Φαρμακοποιός, απόφοιτος Φαρμακευτικής Σχολής ΑΠΘ. Εξειδικευμένη στις Εναλλακτικές Θεραπείες, την Ομοιοπαθητική, την Ομοτοξικολογία, τα Ανθοϊάματα του Bach, τη Βοτανοθεραπεία, τη Γεμμοθεραπευτική.

Τι είναι οι πολυβιταμίνες;

Πρόκειται για συμπληρώματα διατροφής τα οποία περιέχουν μια σειρά από μικροθρεπτικά συστατικά με κύρια τις βιταμίνες, τα μέταλλα και τα ιχνοστοιχεία, ενώ μπορεί να περιλαμβάνουν και άλλα διατροφικά στοιχεία όπως αμινοξέα, λιπαρά οξέα, προβιοτικά, αντιοξειδωτικά ή εκχυλίσματα βοτάνων. Οι βιταμίνες, τα μέταλλα και τα ιχνοστοιχεία είναι απαραίτητα για την υγεία και τη καλή λειτουργία του οργανισμού.

Οι πολυβιταμίνες είναι σχεδιασμένες για να συμπληρώνουν τη καθημερινή διατροφή και για να καλύπτουν συγκεκριμένες διατροφικές ανάγκες. Τα κυριότερα συστατικά των πολυβιταμινούχων σκευασμάτων είναι οι υδατοδιαλυτές βιταμίνες B, C, οι λιποδιαλυτές βιταμίνες A, D, E, K, διάφορα μέταλλα και ιχνοστοιχεία όπως ο σίδηρος, ο ψευδάργυρος, ο χαλκός, το σελήνιο, το ιώδιο, το φθόριο, το μολυβδένιο, το μαγγάνιο, το ασβέστιο, ο φώσφορος και το μαγνήσιο.

Ποιες είναι οι μορφές τους;

Υπάρχει διαθέσιμη μια πληθώρα πολυβιταμινούχων σκευασμάτων σε διάφορες μορφές όπως σε αναβράζοντα δισκία, σε κάψουλες, σε ταμπλέτες, σε μασώμενα δισκία, σε υγρή ή σε μορφή σπρέι.

Ποιες είναι οι κατηγορίες των πολυβιταμινών

Ανάλογα με την ηλικιακή ομάδα και τις διατροφικές ανάγκες του καθενός, υπάρχουν διαθέσιμες πολλές διαφορετικές πολυβιταμίνες.

Για άνδρες: Είναι ενισχυμένες με βιταμίνες του συμπλέγματος Β και μαγνήσιο
Για γυναίκες: Είναι ενισχυμένες με σίδηρο, φολικό οξύ, ασβέστιο και βιταμίνη D.
Για παιδιά και εφήβους: Περιέχουν θρεπτικά συστατικά για τη πνευματική και τη σωματική ανάπτυξη, στις συνιστώμενες ποσότητες ανάλογα με την ηλικία.
Για ενήλικες ηλικίας 50+: Είναι ενισχυμένες με βιταμίνες του συμπλέγματος Β, με βιταμίνη C, βιταμίνη Ε, σελήνιο και περιέχουν λουτείνη ή και λυκοπένιο για την υγεία των ματιών.
Για αθλητές: Είναι ενισχυμένες με όλα τα θρεπτικά συστατικά (βιταμίνες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία) και επιπλέον περιλαμβάνουν αντιοξειδωτικά συστατικά και βότανα που αυξάνουν την αντοχή και τον μεταβολισμό, όπως τα φλαβονοειδή, η καρνιτίνη, το συνένζυμο Q
Για ενέργεια και τόνωση: Είναι ενισχυμένες με τονωτικά συστατικά και βότανα όπως το συνένζυμο Q10, ο βασιλικός πολτός, το ginseng, το gingko biloba, το guarana.

Πόσο απαραίτητες είναι οι πολυβιταμίνες;

Η λήψη πολυβιταμινών είναι σκόπιμη και αναγκαία σε άτομα που βρίσκονται σε κίνδυνο εμφάνισης διατροφικών ελλείψεων ή σε άτομα που ήδη από τη διατροφή τους έχει διαπιστωθεί ότι τους λείπουν συγκεκριμένα διατροφικά συστατικά.

Ο σύγχρονος τρόπος διατροφής, έχει περιορίσει πολλές ομάδες τροφίμων από τη καθημερινή διατροφή και κατ’ επέκταση και πολλά διατροφικά συστατικά. Επιπλέον η κάθε βιταμίνη/θρεπτικό συστατικό δεν είναι το ίδιο απαραίτητες. Το Ινστιτούτο Linus Pauling των ΗΠΑ συστήνει για τους ενήλικες να συμπληρώνουν τη καθημερινή τους διατροφή με ένα πολυβιταμινούχο σκεύασμα, ώστε να καλύπουν το 100% των ημερήσιων διατροφικών τους αναγκών σε βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία.

Άτομα που ενδεχομένως να έχουν ελλιπή πρόσληψη θρεπτικών συστατικών είναι οι έγκυες και οι θηλάζουσες, οι χορτοφάγοι και οι vegans, όσοι ακολουθούν δίαιτες χαμηλών θερμίδων, όσοι πάσχουν από νοσήματα που επηρεάζουν τη πέψη και την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών, άτομα με τροφικές αλλεργίες, ή όσοι ακολουθούν φαρμακευτική αγωγή που επηρεάζει την απορρόφηση των βιταμινών, των μετάλλων και των ιχνοστοιχείων.

Βήματα για να διαλέξετε τη σωστή πολυβιταμίνη

Ποια διατροφική ανάγκη πρέπει να καλυφθεί;

Προσδιορίστε την ανάγκη που θέλετε να καλύψετε. Για παράδειγμα επιθυμείτε απλώς να συμπληρώσετε τη καθημερινή σας διατροφή; Χρειάζεστε επιπλέον ενέργεια; Είστε ενήλικας άνω των 50 ετών ή χορτοφάγος; Η επιλογή του συμπληρώματος είναι τελείως διαφορετική σε αυτές τις περιπτώσεις.

Η διατροφή σας είναι ισορροπημένη;

Κάντε μια ανασκόπηση της καθημερινής σας διατροφής. Είναι ισορροπημένη και πλήρης; Περιλαμβάνει τρόφιμα από όλες τις ομάδες; Αν ναι το πιθανότερο είναι ότι δεν χρειάζεστε κάποια πολυβιταμίνη. Αν όμως η απάντηση είναι όχι τότε επιλέξτε αυτή που θα καλύψει τις ανάγκες σας στο μεγαλύτερο βαθμό με βάση τη συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη αναφοράς (ΣΗΠ) (DietaryReferenceIntake), η οποία καθορίζεται από εγκεκριμένους φορείς υγείας και διατροφής.

Τι αναφέρεται στην ετικέτα;

Διαβάστε προσεκτικά την ετικέτα, όπου πρέπει να αναφέρονται αναλυτικά όλα τα θρεπτικά συστατικά που περιέχονται, η περιεκτικότητά τους, καθώς και το ποσοστό κάλυψης ανάλογα με τα διεθνή διατροφικά πρότυπα. Αποφύγετε τα συμπληρώματα που παρέχουν πάνω από το 100% των συνιστώμενων ημερήσιων αναγκών. Επίσης εάν ψάχνετε μια πολυβιταμίνη χωρίς ιώδιο ή σίδηρο θα πρέπει να ανατρέξετε στη διατροφική ετικέτα.

Περιέχει αλλεργιογόνα ή έκδοχα;

Ελέγξτε προσεκτικά τα έκδοχα. Επιλέξτε πολυβιταμινούχα σκευάσματα χωρίς γλουτένη, λακτόζη, ζάχαρη, τεχνητά γλυκαντικά, σόγια εάν πάσχετε από διαβήτη, κοιλιοκάκη ή τροφικές αλλεργίες.

Για πόσο χρονικό διάστημα πρέπει να λάβω τη πολυβιταμίνη;

Ενημερωθείτε για τη δοσολογία και τη διάρκεια λήψης. Αρμόδιος να σας καθοδηγήσει είναι ο γιατρός, ο φαρμακοποιός ή ο σύμβουλος διατροφής σας. Μην λαμβάνετε πολυβιταμίνες παρατεταμένα εάν δεν είναι απαραίτητο. Δεν θα έχετε κάποιο επιπλέον όφελος, αντίθετα οι μεγάλες δόσεις βιταμινών, μετάλλων και ιχνοστοιχείων μπορούν να έχουν ανεπιθύμητες δράσεις.

Ποια μορφή είναι κατάλληλη για μένα;

Η ηλικιακή ομάδα, η ύπαρξη τυχόν δυσκολίας στην κατάποση αλλά και τυχόν προβλήματα υγείας όπως το πεπτικό έλκος είναι παράγοντες που θα καθορίζουν τη μορφή της πολυβιταμίνης που είναι καταλληλότερη.

Δοσολογία

Η δοσολογία των πολυβιταμίνων καθορίζεται από το φύλο, την ηλικία όπως επίσης και από την ύπαρξη τυχόν καταστάσεων υγείας που προϋποθέτουν διαφοροποιήσεις στην ημερήσια πρόσληψη. Σαν γενικός κανόνας συστήνεται να λαμβάνονται πολυβιταμινούχα σκευάσματα που καλύπτουν το 80-100% της συνιστώμενης ημερήσιας πρόσληψης αναφοράς. Ο γιατρός, ο φαρμακοποιός και ο σύμβουλος διατροφής μπορούν  να σας υποδείξουν τη κατάλληλη δοσολογία και το απαιτούμενο χρονικό διάστημα λήψης. Τα σκευάσματα των ενηλίκων δεν θα πρέπει να δίνονται σε παιδιά χωρίς τη καθοδήγηση ειδικού.

Δεν υπάρχει συγκεκριμένη οδηγία για την ώρα λήψης των πολυβιταμίνων. Μπορούν να ληφθούν οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας. Εάν υπάρχει κάποια ευαισθησία στο στομάχι είναι προτιμότερο να λαμβάνονται μετά από κάποιο γεύμα.

Παρενέργειες

Τα παιδιά, οι έγκυες και οι θηλάζουσες, όπως επίσης τα άτομα με νεφρική, εντερική ή ηπατική νόσο δεν θα πρέπει να λαμβάνουν πολυβιταμίνες χωρίς να συμβουλευτούν το γιατρό τους. Σε περίπτωση διαγνωσμένης έλλειψης σε ένα ή περισσότερα θρεπτικά συστατικά η χορήγηση πολυβιταμινούχων πρέπει να γίνεται από τον γιατρό ώστε να μην υπάρχει κίνδυνος υπερδοσολογίας. Φάρμακα όπως τα αντιόξινα του στομάχου, τα θυροειδικά, ορισμένα αντιβιοτικά πρέπει να λαμβάνονται με τουλάχιστον τέσσερις ώρες διαφορά από τις πολυβιταμίνες.

Να θυμάστε ότι οι πολυβιταμίνες συμπληρώνουν τις ανάγκες σε θρεπτικά συστατικά, όμως σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να υποκαταστήσουν τη δίαιτα και επίσης δεν λειτουργούν θεραπευτικά ως προς ασθένειες ή καταστάσεις. Πρωταρχικό μέλημα είναι να ακολουθείται μια ισορροπημένη πλήρης καθημερινή διατροφή, και εάν είναι απαραίτητο να λαμβάνονται συμπληρώματα διατροφής.

ΕΦΗ ΔΑΣΚΑΛΟΥ

PhD, MSc, BSc Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, με ειδίκευση στη Διατροφική Αξιολόγηση, στη Παιδική Διατροφή και στα Συμπληρώματα Διατροφής. Επιστημονική συνεργάτιδα του vita4you.gr, Σύμβουλος διατροφής και σωστής χρήσης συμπληρωμάτων