Μετά τις τρεις διαδοχικές αναβαθμίσεις της Ελλάδας, από Moody’s – DBRS τον Μάρτιο και S&P τον Απρίλιο, ο χορός των αξιολογήσεων από τους αναγνωρισμένους από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα οίκους για το α’ εξάμηνο του 2025 ολοκληρώνεται τις επόμενες εβδομάδες.
Την ερχόμενη Παρασκευή, 16 Μαΐου, ο Fitch θα ανακοινώσει την ετυμηγορία του για το ελληνικό αξιόχρεο και μετά από δύο εβδομάδες, στις 30 Μαΐου, θα ακολουθήσει ο Scope. Οι αξιολογήσεις τους θα γίνουν εν μέσω θετικής πορείας της ελληνικής οικονομίας, με ρυθμό ανάπτυξης που αναμένεται το 2025 να παραμείνει υψηλότερος από εκείνον της Ευρωζώνης και πρωτογενή πλεονάσματα πολύ πάνω από τον στόχο λόγω των υψηλών εσόδων από την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής.
Ο Fitch έδωσε στην Ελλάδα την επενδυτική βαθμίδα (BBB- με σταθερές προοπτικές) τον Νοέμβριο του 2023, αλλά δεν προχώρησε σε κάποια αναβάθμιση της αξιολόγησης ή των προοπτικών πέρυσι.
Αντίθετα, ο S&P που έδωσε την επενδυτική βαθμίδα στην Ελλάδα λίγο πριν από τον Fitch (Οκτώβριο του 2023) προχώρησε πέρυσι στην αναβάθμιση των προοπτικών της σε θετικές και εφέτος τον Απρίλιο αναβάθμισε το αξιόχρεό της σε ΒΒΒ. Στην αναβάθμιση σε ΒΒΒ, εντός δηλαδή της επενδυτικής βαθμίδας, είχαν προχωρήσει νωρίτερα επίσης ο DBRS και ο Scope. Και οι τρεις αυτοί οίκοι τόνισαν ιδιαίτερα την ταχύτερη από την αναμενόμενη μείωση του ελληνικού δημόσιου χρέους.
Τα έσοδα από τα μέτρα κατά της φοροδιαφυγής – όπως η σύνδεση ταμειακών μηχανών με POS και την ΑΑΔΕ, η υποχρεωτική χρήση POS από όλες τις επαγγελματικές ομάδας, το myDATA κ.α, – έχουν πλέον μόνιμο χαρακτήρα, κάτι που διευκολύνει τη δημοσιονομική προσαρμογή της χώρας, όπως ανέφερε στην ανακοίνωσή του ο S&P τον Απρίλιο.
O S&P σημείωσε ότι αναβάθμισε την Ελλάδα λόγω της αταλάντευτης δημοσιονομικής πειθαρχίας της. Επιπλέον, σημείωσε, ότι οι προβλέψεις του εξακολουθούν να δείχνουν θετικά κέρδη από την ανάπτυξη για το δημόσιο ταμείο και ότι “αυτό δίνει στην κυβέρνηση ουσιαστική δημοσιονομική ευελιξία για τη λήψη επιλεκτικών μέτρων”.
Το γεγονός ότι λίγες ημέρες μετά η Eurostat ανακοίνωσε πως το πρωτογενές πλεόνασμα της Ελλάδας πέρυσι ήταν 4,8%, δηλαδή διπλάσιο από τον στόχο, έχει ενισχύσει τις προσδοκίες για τη μείωση του δημόσιου χρέους και αυτό προφανώς θα ληφθεί στις αξιολογήσεις, τόσο στις επικείμενες από τον Fitch και τον Scope όσο και αυτές που θα ακολουθήσουν στο β’ εξάμηνο του έτους.
Στην κατεύθυνση μίας σταθερής και σημαντικής μείωσης του δημόσιου χρέους αποσκοπούν και οι κινήσεις που γίνονται από την πλευρά της κυβέρνησης και του ΟΔΔΗΧ για την πρόωρη αποπληρωμή των δανείων που είχε πάρει η Ελλάδα με το πρώτο μνημόνιο. Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, προανήγγειλε ότι τα δάνεια αυτά θα αποπληρωθούν πρόωρα έως το 2031 αντί του 2041 που προβλέπεται κανονικά η λήξη τους, με την καταβολή από την Ελλάδα 31,6 δις. ευρώ, επιπλέον των 21,3 δις. ευρώ που έχει ήδη αποπληρώσει πρόωρα. Με αυτή την κίνηση, η κυβέρνηση πέρασε ένα μήνυμα περαιτέρω διασφάλισης για τους οίκους αξιολόγησης, τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και τη διεθνή επενδυτική κοινότητα ότι κινείται έγκαιρα προκειμένου να μειώσει περαιτέρω τις χρηματοδοτικές ανάγκες και μετά το 2032.
Οι θετικές προοπτικές του ελληνικού δημόσιου χρέους αποτυπώνονται και από τη συνεχή μείωση των περιθωρίων (spreads) των ελληνικών κρατικών ομολόγων έναντι όλων των άλλων χωρών της Ευρωζώνης, που σε μερικές περιπτώσεις είναι σημαντικά χαμηλότερα από χώρες με μικρότερο χρέος και με υψηλότερο βαθμό πιστοληπτικής ικανότητας.
