Μετά τον θάνατο του Πάπα Φραγκίσκου στις 21 Απριλίου, περίπου 180 καρδινάλιοι συγκεντρώνονται καθημερινά σε αίθουσα του Βατικανού. Εκεί, ανταλλάσσουν απόψεις για την κατεύθυνση της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας των 1,4 δισ. πιστών, με ευγένεια αλλά και υποκείμενη ένταση.
Στη διαδικασία προεδρεύει ένας 91χρονος καρδινάλιος με προβλήματα ακοής, ο οποίος φαίνεται να μιλάει με ψιθύρους, ενώ οι εκκλησιαστικοί ηγέτες εκφράζουν τυπικές φιλοφρονήσεις για τον αποθανόντα Πάπα, κρύβοντας τη δυσφορία τους για τη 12ετή διακυβέρνησή του.
Όπως αναφέρεται, οι συζητήσεις περιλαμβάνουν σεβασμό, αλλά και κριτική διάθεση, καθώς οι καρδινάλιοι αναγνωρίζουν ότι η εκφρασμένη εκτίμηση δεν είναι πάντα ειλικρινής.
Η κατάσταση ενόψει του Κονκλαβίου, που θα ξεκινήσει στις 7 Μαΐου, αντικατοπτρίζει έναν έντονο διχασμό, παρόμοιο με τις πολιτισμικές διαμάχες στις ΗΠΑ, με τους συντηρητικούς και τους προοδευτικούς να συγκρούονται. Η κεντρική διαμάχη αφορά την εξουσία της Εκκλησίας: παραδοσιακή Ρώμη ή αναδυόμενες περιοχές εκτός Δύσης.
Ο Πάπας Φραγκίσκος είχε επαναχαράξει τον εκκλησιαστικό χάρτη, διορίζοντας 50 καρδιναλίους από χώρες εκτός Δύσης, ενώ οι μητροπόλεις της Δύσης, όπως το Λος Άντζελες, είχαν αποκλειστεί.
Ο Πάπας είχε εισάγει τις «Συνόδους», διαδικασίες που στόχευαν στην ενίσχυση της συμμετοχής των λαϊκών και των γυναικών στις αποφάσεις, προσπαθώντας να αποδυναμώσει την Ρωμαϊκή Κουρία. Ωστόσο, η απόφαση του να επεκτείνει τις Συνόδους για τρία ακόμη χρόνια θεωρήθηκε από πολλούς ως ελιγμός.
Στο επίκεντρο των ζυμώσεων βρίσκεται ο Πιέτρο Παρολίν, γραμματέας του Βατικανού και στενός συνεργάτης του Φραγκίσκου, ο οποίος φαίνεται να είναι το φαβορί για τη διαδοχή του. Παρά τις κατηγορίες για τη συντηρητική του προσέγγιση, έχει τη στήριξη των καρδιναλίων της Κουρίας και των Ιταλών, που επιθυμούν την επιστροφή της παπικής έδρας σε Ιταλό.
Ωστόσο, η προοδευτική πτέρυγα της Εκκλησίας εμφανίζεται διχασμένη και ασθενής, χωρίς σαφή ηγεσία. Ορισμένοι προσπαθούν να προωθήσουν τον καρδινάλιο Μάριο Γκρεκ από τη Μάλτα, αν και η πλειοψηφία των προοδευτικών καρδιναλίων δεν φαίνεται ικανή να συσπειρωθεί.
Τέλος, η στήριξη προς τον Παρολίν φανερώνει μια επιθυμία για επιστροφή σε συγκεντρωτική διοίκηση, καθώς η ιδέα μιας Εκκλησίας χωρίς ρωμαϊκό έλεγχο είναι αδιανόητη για πολλούς.