Πρόγραμμα “Loaf Stories” στη Λήμνο: Η άυλη κληρονομιά του ψωμιού

Σε ένα λαϊκό παραμύθι αναφέρεται ότι, το πιο γλυκό ψωμί, είναι αυτό που σπέρνεις, θερίζεις, αλωνίζεις, αλέθεις, ζυμώνεις και φουρνίζεις. Έτσι, ένας βασιλιάς που έπασχε από ανορεξία κατάφερε, μέσα από τη σκληρή δουλειά, να την ξεπεράσει και να γευτεί ένα νόστιμο καρβέλι.Ιστορίες ψωμιού που προβάλλουν την άυλη κληρονομιά της Λήμνου περιλαμβάνει το πρόγραμμα που υλοποιεί στο νησί η Places & Traces ΑΜΚΕ και οι εταίροι οργανισμοί Fragment & Sanke, με χρηματοδότηση από τα EEA Grants (Χρηματοδοτικός Μηχανισμός του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου 2014-2021).Σύμφωνα με την συντονίστρια της Places & Traces Αγγελική Τσέλιου, το έργο “Loaf Stories. Το ψωμί που μας φέρνει κοντά” (Loaf Stories. Identity and belonging through bread culture) είναι ένα συμπεριληπτικό πρόγραμμα πολιτιστικής εκπαίδευσης, που εστιάζει στην άυλη πολιτιστική κληρονομιά και στην ανταλλαγή γνώσεων μεταξύ της Ελλάδας (Λήμνος) και της Νορβηγίας (Όσλο). Αντλώντας έμπνευση από την κουλτούρα του ψωμιού και τη σημασία του για την κοινότητα και αξιοποιώντας την εμπειρία των εταίρων στην εκπαίδευση, την άυλη κληρονομιά και την αειφορία, το έργο δίνει έμφαση σε σπόρους αρχαίους και παραδοσιακούς, στη σημασία της παρασκευής και κατανάλωσης ψωμιού για την κοινότητα, καθώς και στον εξοπλισμό και τις τεχνικές, σύγχρονες και παραδοσιακές, που προωθούν βιώσιμες πρακτικές.Συγκεκριμένα, την περασμένη Παρασκευή και το Σάββατο διοργανώθηκε διήμερο εκδηλώσεων, με κεντρικό θέμα και ομιλίες επιστημόνων και φορέων για το ψωμί ως παράγοντα αειφορίας και για την ενσωμάτωση της άυλης κληρονομιάς στην εκπαιδευτική πράξη και καθημερινότητα. Παράλληλα, όλοι οι συμμετέχοντες κάθησαν σε ένα τραπέζι και μοιράστηκαν ψωμί από ντόπια άλευρα και λημνιό κρασί, ανταλλάσσοντας πληροφορίες για τις μεθόδους και τις παραδόσεις, που σχετίζονται με την παρασκευή του ψωμιού και την κατανάλωσή του στη Λήμνο.”Συζητήσαμε και γευτήκαμε ψωμί από παραδοσιακά, άλευρα που είναι το αλεύρι Λήμνου και το Μαυραγάνι, ‘βουτήξαμε’ μπουκιές σε ντόπιο λάδι και τσιμπήσαμε ελιές και ήπιαμε κρασί Λημνιό,” περιγράφει η κ. Τσέλιου, τονίζοντας ότι βασική επιδίωξη είναι η σύζευξη της εκπαίδευσης με την άυλη κληρονομιά.Στην κατεύθυνση αυτή, σήμερα και αύριο, στο πλαίσιο του προγράμματος, διοργανώνεται εργαστήρι για εφήβους που φοιτούν σε σχολεία της Λήμνου, συμπεριλαμβανομένων και μαθητών/τριών με αναπηρίες. Σε μια σειρά εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων που δίνουν έμφαση στην ανταλλαγή γνώσης και τη βιωματική μάθηση, μαθήτριες και μαθητές του ΓΕΛ και του ΕΠΑΛ Μούδρου και του ΕΕΕΕΚ Ρεπανιδίου θα έχουν την ευκαιρία να μάθουν και να προβληματιστούν σχετικά με τις σύγχρονες καλλιέργειες και τη φροντίδα της γης, τα ντόπια σιτηρά και τα άλευρα, και τα αποτελέσματα της εφαρμογής διαφορετικών τεχνικών αρτοπαρασκευής. Το έργο περιλαμβάνει τη δημιουργία προσβάσιμου εκπαιδευτικού υλικού για μαθήτριες/ητές με μαθησιακή αναπηρία.