Το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών, που αναμένεται να παρουσιαστεί στη Βουλή αυτή την εβδομάδα, φέρνει σημαντικές αλλαγές για περισσότερα νοικοκυριά και οφειλέτες, προσφέροντας ενισχυμένη προστασία.
Αυτός είναι ο πρώτος φάκελος ρυθμίσεων που εισάγει ο Κυριάκος Πιερρακάκης ως υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, με στόχο την ριζική επέκταση της «ομπρέλας» του εξωδικαστικού μηχανισμού και την παροχή μιας πραγματικής δεύτερης ευκαιρίας σε όσους απειλούνται με απώλεια της περιουσίας τους.
Η κύρια αλλαγή είναι ότι χιλιάδες οφειλέτες θα έχουν τη δυνατότητα ένταξης στη ρύθμιση χωρίς να απαιτείται έγκριση από τις τράπεζες ή το Δημόσιο. Αυτό θα επιτευχθεί μέσω της αύξησης των ορίων που ενεργοποιούν τη λεγόμενη τεκμαιρόμενη συναίνεση.
Για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, το νέο όριο εισοδήματος ανέρχεται στις 14.000 ευρώ, για οικογένεια δύο μελών στις 21.000 ευρώ και για πενταμελή οικογένεια στις 42.000 ευρώ. Τα αντίστοιχα όρια ακίνητης περιουσίας φτάνουν έως και τις 360.000 ευρώ.
Με αυτές τις αλλαγές, ο εξωδικαστικός μηχανισμός ανοίγει σε δεκάδες χιλιάδες νοικοκυριά που έως τώρα αποκλείονταν. Για όσους πληρούν τα νέα κριτήρια, η ρύθμιση θα ενεργοποιείται αυτόματα χωρίς την ανάγκη έγκρισης από τις τράπεζες, με όριο μη εξυπηρετούμενων οφειλών να ανέρχεται στις 300.000 ευρώ.
Ένα ακόμη σημαντικό όφελος είναι η κατάργηση της προθεσμίας των 60 ημερών από την κατάσχεση. Πλέον, οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να υποβάλουν αίτηση για ένταξη στο πρόγραμμα προστασίας μέχρι και 20 ημέρες πριν από τον πλειστηριασμό. Αυτή η αλλαγή καλύπτει πολλές περιπτώσεις οφειλετών που μέχρι σήμερα έχαναν το δικαίωμα ρύθμισης.
Επιπλέον, οι πιστωτές θα είναι υποχρεωμένοι να στέλνουν συγκεκριμένες προτάσεις ρύθμισης τουλάχιστον τρεις μήνες πριν από τον πλειστηριασμό, και η αποστολή μπορεί να γίνεται και μέσω email.
Σημαντική είναι επίσης η πλήρης απαλλαγή από προκαταβολή για ευάλωτους οφειλέτες, ενώ για τους υπόλοιπους προβλέπεται προκαταβολή έως 10%. Οι ευάλωτοι, όπως άτομα με χαμηλό εισόδημα ή αναπηρία, θα μπορούν να ενταχθούν χωρίς προκαταβολή.
Η νέα νομοθεσία προσφέρει λύσεις και για πολίτες χωρίς περιουσία, οι οποίοι δεν θα χρειάζεται να περάσουν από δικαστική πτώχευση, καθώς θα καταχωρούνται απευθείας στο Μητρώο Φερεγγυότητας και θα απαλλάσσονται από τις οφειλές τους.
Το 2024, ο εξωδικαστικός μηχανισμός κατέγραψε 28.945 επιτυχείς ρυθμίσεις, αυξημένες κατά 81% σε σχέση με το 2023, με συνολικό ύψος οφειλών που ρυθμίστηκαν να ξεπερνά τα 9,5 δισ. ευρώ. Οι επιχειρηματικές ρυθμίσεις αυξήθηκαν κατά 45% σε έναν χρόνο.