Οι τοπικές αρχές της Σαντορίνης, σε συνεργασία με την Πολιτεία, έχουν θέσει σε εφαρμογή ένα φιλόδοξο σχέδιο για τη δημιουργία ασφαλών οδών διαφυγής, ώστε να διασφαλιστεί η ασφάλεια των κατοίκων και των επισκεπτών του νησιού σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Το σχέδιο αποκτά ιδιαίτερη σημασία μετά τις συνεχιζόμενες σεισμικές δονήσεις που έχουν επηρεάσει την περιοχή των Κυκλάδων τις τελευταίες εβδομάδες.
Τρεις εναλλακτικές διαδρομές διαφυγής σε εξέλιξη
Όπως αποκαλύπτει ο πρόεδρος του Λιμενικού Ταμείου Θήρας, Γιώργος Νομικός, τρεις είναι οι κύριες διαδρομές διαφυγής που βρίσκονται υπό ανάπτυξη. Η πρώτη, και ήδη εγκεκριμένη για δημοπράτηση, αφορά την κατασκευή της «Θαλάσσιας Πύλης Διαφυγής» στο Αλιευτικό Καταφύγιο Βλυχάδας Θήρας. Το έργο αυτό προβλέπεται να ολοκληρωθεί μέσα σε 18 μήνες, δηλαδή έως το καλοκαίρι του 2026, αν και εκτιμάται ότι θα μπορούσε να είναι έτοιμο ακόμη και σε 10-12 μήνες.
Η προγραμματική σύμβαση του έργου υπογράφεται μεταξύ του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, και του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου Θήρας. Το Λιμενικό Ταμείο αναλαμβάνει τον ρόλο του κύριου φορέα του έργου, ενώ η κατασκευή θα πραγματοποιηθεί υπό την επίβλεψη του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας, με την προϊσταμένη αρχή να είναι η Μονάδα Μελετών και Κατασκευών του ΓΕΕΘΑ.
Βλυχάδα: Λιμένας χωρητικότητας 1.200 ατόμων
Η νέα υποδομή στη Βλυχάδα σχεδιάζεται ώστε να μπορεί να υποδέχεται μεγάλα επιβατηγά πλοία με χωρητικότητα 1.000-1.200 ατόμων, αντίστοιχα με τα πλοία της γραμμής Πειραιάς – Σαντορίνη. Στόχος είναι η δημιουργία μιας αξιόπιστης και ασφαλούς διαδρομής εκκένωσης, όπου θα υπάρχει η δυνατότητα πρόσδεσης δύο μεγάλων πλοίων τύπου Blue Star.
Οι μελέτες για τη συγκεκριμένη πύλη διαφυγής ξεκίνησαν ήδη από το 2012, ενώ η επιλογή της τοποθεσίας βασίστηκε σε μια συνολική στρατηγική που περιλαμβάνει δύο πύλες διαφυγής: η μία στη Βλυχάδα (νότια) και η δεύτερη στον Κουλούμπο (βόρεια). Αυτή η κατανομή επιτρέπει στις Αρχές να αποφασίζουν ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες ποια πύλη είναι καταλληλότερη για την εκκένωση, αποφεύγοντας προβλήματα σε περίπτωση ισχυρών ανέμων που θα μπορούσαν να εμποδίσουν τη ναυσιπλοΐα.
Τρίτη πύλη διαφυγής στον Μονόλιθο
Εκτός από τις δύο βασικές θαλάσσιες πύλες, δρομολογείται και η κατασκευή μιας τρίτης προβλήτας στην περιοχή του Μονόλιθου. Με πρωτοβουλία του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου Θήρας, η νέα αυτή εγκατάσταση θα κατασκευαστεί με fast-track διαδικασίες και αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα σε 1,5-2 μήνες. Η συγκεκριμένη προβλήτα θα έχει πολλαπλές χρήσεις, από την εξυπηρέτηση έκτακτων αναγκών μέχρι τη δυνατότητα πρόσδεσης κρουαζιερόπλοιων. Το έργο βρίσκεται ήδη στη διαδικασία δημοπράτησης, με την προϋπόθεση ότι θα ξεπεραστούν γραφειοκρατικές δυσκολίες.
Σχέδιο «ΤΑΛΩΣ 2» και ασφαλής πρόσβαση στις πύλες διαφυγής
Η Πολιτική Προστασία έχει σχεδιάσει λεπτομερώς τις διαδρομές που θα ακολουθούν οι κάτοικοι και οι επισκέπτες για να φτάσουν στις πύλες διαφυγής σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Συγκεκριμένα, δύο κύριοι άξονες έχουν οριστεί για τη μετακίνηση προς τον μόλο της Βλυχάδας: ο ένας μέσω της διαδρομής από τον Άγιο Γεώργιο και ο άλλος από τον κεντρικό δρόμο προς τη Βλυχάδα.
Προοπτική εκκένωσης και σημερινή κατάσταση
Σε ερώτηση για το πώς θα γινόταν μια εκκένωση αν χρειαζόταν άμεσα, ο κ. Νομικός τόνισε ότι το σχέδιο της Πολιτικής Προστασίας περιλαμβάνει διαδρομές διαφυγής τόσο από τη νότια όσο και από την ανατολική πλευρά του νησιού, με πλοία έτοιμα να αναλάβουν τη μεταφορά του πληθυσμού. Παρόλα αυτά, προς το παρόν, δεν υπάρχει καμία άμεση ανάγκη εκκένωσης, και οι κάτοικοι καλούνται να παραμείνουν ψύχραιμοι.
Η Σαντορίνη, με το πλούσιο γεωλογικό της υπόβαθρο και την ιδιαιτερότητα της ηφαιστειακής της φύσης, απαιτεί ειδικό σχεδιασμό για την πολιτική προστασία. Οι νέες υποδομές που σχεδιάζονται αναμένεται να ενισχύσουν την ασφάλεια του νησιού, προσφέροντας ασφαλείς εναλλακτικές διαφυγής για κάθε ενδεχόμενο.
