Σαράντα χρόνια από τη σύλληψη του ηγέτη του ΡΚΚ, Αμπντουλάχ Οτσαλάν, στην ελληνική πρεσβεία του Ναϊρόμπι, ο «Από», όπως τον αποκαλούν οι υποστηρικτές του, βρίσκεται σε ένα κομβικό σημείο. Μετά από μήνες ζυμώσεων και την έγκριση για επισκέψεις από μέλη του φιλοκουρδικού κόμματος στη φυλακή του Ιμραλί, φαίνεται ότι είναι έτοιμος να ανακοινώσει μια ιστορική απόφαση: την πρόσκληση προς τα μέλη του ΡΚΚ να καταθέσουν τα όπλα, ζητώντας αντάλλαγμα την αποφυλάκισή του και την έναρξη μιας νέας ειρηνευτικής διαδικασίας με το τουρκικό κράτος.
Μια τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να βάλει τέλος σε μια εμφύλια διαμάχη που, από τη δεκαετία του ’80, έχει κοστίσει χιλιάδες ζωές και έχει δημιουργήσει βαθιές διαχωριστικές γραμμές στην Τουρκία. Η ανακοίνωση της έκκλησης του Οτσαλάν αναμένεται να γίνει στις 15 Φεβρουαρίου, στην 26η επέτειο από τη σύλληψή του.
Οι Κούρδοι αποτελούν περίπου το 20% του πληθυσμού της Τουρκίας, που φτάνει τα 90 εκατομμύρια. Η σύγκρουση έχει επιφέρει οικονομικό μαρασμό στη Νοτιοανατολική Τουρκία, εξαιτίας της έλλειψης υποδομών και επενδύσεων. Επιπλέον, η απομόνωση των κουρδικών περιοχών έχει χρησιμοποιηθεί ως μέσο πίεσης από το τουρκικό κράτος για να υποτάξει το ένοπλο κουρδικό κίνημα.
Για τον Τ. Ερντογάν, το κουρδικό ζήτημα είναι ένα κρίσιμο διακυβερνητικό στοίχημα. Η επίλυση της σύγκρουσης θα μπορούσε όχι μόνο να τερματίσει τον ακήρυχτο πόλεμο εναντίον του ΡΚΚ, αλλά και να ανοίξει το δρόμο για την επανεκλογή του στην προεδρία της Τουρκίας, ξεπερνώντας τους περιορισμούς του συντάγματος.
Η ελπίδα του Ερντογάν είναι ότι μια απόφαση του ΡΚΚ να καταθέσει τα όπλα θα επεκταθεί και σε μέλη της οργάνωσης που έχουν καταφύγει στη Βορειοανατολική Συρία και ελέγχουν την αυτόνομη κουρδική περιοχή μέσω του SDF. Μια ενδεχόμενη «επίλυση» του κουρδικού ζητήματος θα ενίσχυε την Τουρκία και θα εξουδετέρωνε αποσχιστικές τάσεις, κάνοντας τις σχέσεις της με το Ιράν και το Ιράκ πιο διαχειρίσιμες.
«Ο ηγέτης Άπο θα κάνει μια σημαντική και ιστορική δήλωση στις 15 Φεβρουαρίου και θα την καταστήσει την αρχή μιας προσπάθειας λύσης», δήλωσε πρόσφατα ο Μουράτ Καραγιλάν, κορυφαίος διοικητής του ΡΚΚ. Ωστόσο, αν και το ΡΚΚ δηλώνει έτοιμο να ακολουθήσει τις αποφάσεις του Οτσαλάν, η αποδοχή της «συνθηκολόγησης» από όλους τους μαχητές του παραμένει αβέβαιη.
Η καχυποψία και η επιφυλακτικότητα απέναντι στο τουρκικό κράτος είναι διάχυτες, καθώς η ιστορία τεσσάρων δεκαετιών ένοπλου αγώνα για την αυτονομία έχει δημιουργήσει αμφιβολίες. Στη Συρία, οι αντάρτες του ΡΚΚ αναρωτιούνται αν οι προθέσεις του τουρκικού κράτους είναι ειλικρινείς ή αν η «ειρηνευτική διαδικασία» είναι απλώς τακτική.
Εάν οι ένοπλοι του ΡΚΚ στην Τουρκία δεν διακυβεύουν τίποτα, οι Κούρδοι του YPG στη Συρία καλούνται να παραδώσουν μια αυτόνομη περιοχή που έχουν κατακτήσει με αιματηρούς αγώνες. Αυτή η περιοχή περιλαμβάνει σημαντικές πλουτοπαραγωγικές πηγές, δίνοντάς τους διαπραγματευτική ισχύ στη διαμόρφωση της νέας Συρίας.
Η κατάσταση παραμένει τεταμένη, καθώς οι Κούρδοι αναμένουν να δουν αν ο Ερντογάν θα τηρήσει την υπόσχεση του για απελευθέρωση του Οτσαλάν υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.